Prekajsko jezero nadomak Drvara uskoro bi moglo biti ustupljeno privatnoj firmi iz Travnika i to bez ikakve naknade. Tako je, bar, namjerila načelnica te opštine. Dušica Runić od Opštinskog vijeća traži saglasnost da s firmom TLG d.o.o potpiše Memorandum o realizaciji ove, po mnogo čemu čudne, namjere.
Piše: Miljan Kovač
U prijedlogu upućenom vijećnicima ona se nije pozvala ni na jedan konkretan zakonski akt. To, kako su nam objasnili pravni stručnjaci, i nije nikakvo čudo – jer ovakav način ustupanja javne imovine prosto je nezakonit, a po javni interes i nesagledivo štetan.
Sumnju u čitavu priču dodatno unosi činjenica da je Runićeva opet u poslu s TLG-om, odnosno njegovim vlasnikom Zoranom Vujinovićem, koja se do sada nije baš razvijala na korist opštine na čijem je čelu. O tome je Impuls već pisao u novembru 2023. godine.
U prilično konfuznom prijedlogu memoranduma sem prilično apstraktnih navoda o dobrobiti zajednice, digitalnim tehnologijama, zelenoj energiji dovođenjem u funkciju objekata u cilju sprečavanja poplava i sl., ali bez ikakvog navođenja projekta, elaborata, strategije…
Štaviše, u Memorandumu se čak navodi i da će TLG tek nakon što uđe u posjed „angažovati ovlaštenu projektantsku kuću vezano za pregled hidrotehničkih objekata i ocjenu upotrebljivosti, izraditi projektno-tehničku dokumentaciju te konstruktivnu sanaciju brane i betonskog preljeva“.
Navodi se i da „Obzirom na strateški značaj projekta, opština Drvar može sufinancirati projekat u sljedećim oblicima: ustupanje prava na korištenje jezera i prostora bez nadoknade, sufinanciranje rekonstrukcije, održavanje hidrotehničkih objekata, troškova monitoringa doticaja u jezero u svrhu zaštite od poplava, oslobađanjem od komunalnih doprinosa i/ili nadoknada“
Jezero za „mačku u džaku“
Sve u svemu, kažu naši sagovornici, opština Drvar ima namjeru privatniku sumnjive poslovne istorije dati na raspolaganje javni resurs, a zauzvrat očekivati „mačku u džaku“. Sve to mimo postojećih zakonskih procedura.
Da su namjere načelnice Runić, u oštroj koliziji sa važećim zakonodavstvom, stava su i u Transparency International BiH (TI BIH). Izričiti su da je nemoguće davati na korištenje prirodne i javne resurse mimo zakonom propisanih procedura.
A takva sigurno nije procedura koju je inicirala načelnica Drvara.
„Niti jedan memorandum o razumijevanju ne može imati veću pravnu snagu od zakona. Zakon o koncesijama je donesen upravo iz razloga da bi se uredio predmet i postupak dodjele prirodnih dobara kako bi se stvorio stimulativan okvir za privlačenje investicija i dao doprinos privrednom razvoju. Dakle, pravila koja propisuje ovaj zakon se ne mogu i ne smiju zaobilaziti, a isključenje zakonitosti za sobom mora povlačiti odgovornost nadležnih“, kaže Damjan Ožegović iz TI BIH.
Zakon, a ne memorandum
Na pogubnost ovakvog odnosa lokalne vlasti prema javnom resursu upozorava i Dragana Damjanović, potpredsjednica Kantonalne skupštine i delegatkinja u Domu naroda Parlamenta Federacije BiH.
„Bez detaljnog obrazloženja projekta, projektne dokumentacije i detaljne analize planiranja, nikakav memorandum se ne može ozbiljno shvatiti niti se o njemu raspravljati. Ja i ovim putem apelujem na odbornike Opštinskog vijeća Drvar da o ovakvom aktu, a kojim se imovina i zemlja Opštine Drvar daje pod nepoznatim uslovima i sumnjivim investitorima, ne raspravljaju i ne odlučuju“, ističe Damjanović.
Dodatni problem je to što u Kantonu 10 trenutno postoji pravni vakuum. Ustavni sud FBiH je Zakon o koncesijama ovog kantona proglasio neustavnim, a procedura donošenja novog zakona je još u toku.
Međutim, u TI BiH, su izričiti da to nije opravdanje za nezakonito i neodgovorno postupanje sa javnom imovinom.
Kažu da bi ovdje trebalo da se primjenjuje kantonalni propis, a ako nije na snazi, kao u ovom slučaju, onda adekvatne procedure javnog nadmetanja.
„Kanton 10 ipak i dalje daje koncesije prema zakonu koji je van snage, ovo sa Drvarom je izuzetak, ali svejedno ne mogu se javna dobra dijeliti bez javnog nadmetanja na principima konkurencije i zaštite javnog interesa“, kaže Ožegović.
Iskustvo ne obećava
Čak i da je sve urađeno po propisu, što u ovom slučaju nije, za naše sagovornike u Drvaru je poslovanje opštine s navedenim privrednim subjektom, po mnogo čemu, sporno. Prije svega po dosadašnjem iskustvu u obrazloženju svog prijedloga načelnica se tako, pozivajući se na dosadašnju saradnju, „uspjela“ pozvati samo na jedan primjer. Ni malo slavan. „Opština Drvar već ima potpisan Ugovor o zakupu poslovnog prostora u poslovnoj zoni Mlin Drvar sa TLG d.o.o.“, navodi načelnica.
Kako smo i ranije pisali, opština ovoj firmi iznajmljuje poslovni prostor od 468 kvadrata za svega 168,48 maraka. Što baš i nije za pohvalu. Hala je iznajmljena 2023. godine, navodno za proizvodnju panela, za solarnu elektranu koju je TLG namjerio izgraditi u blizini Drvara. Iako je opštinsko vijeće tada odlučilo i da da pod zakup 500 ha zemljišta za tu namjenu, od elektrane za sada nema ni traga.
Zoran Vujinović/Foto:akta.ba
Nema traga ni drugim krupnim projektima, koje je u Drvaru najavljivao direktor ove firme Zoran Vujinović. Ostala su samo obećanja i želje, koje načelnica bez zadrške ispunjava lobirajući za podršku kod članova opštinskog vijeća.
